Pijnstilling tijdens de bevalling

Als u ongeveer 33 weken zwanger bent, geeft de verloskundige u tijdens het controlebezoek voorlichting over de mogelijkheden van pijnstilling tijdens de bevalling. Ook als u bij een eerstelijns verloskundige onder controle bent, krijgt u deze voorlichting.

Als u kiest voor pijnstilling tijdens de bevalling, moet u in het ziekenhuis bevallen.
Hoeveel pijn u voelt tijdens een bevalling, verschilt per vrouw en per bevalling. Sommige vrouwen ervaren erg veel pijn, voor anderen valt de pijn mee. Hoe pijnlijk een bevalling zal zijn, is van te voren dan ook niet te zeggen. Wel spelen een aantal factoren een rol zoals:

• Is het uw eerste bevalling?
• Hoe angstig bent u?
• Voelt u zich veilig in de omgeving waar u bevalt?
  
  

Pijnbestrijding

Pijn kan bestreden worden met of zonder medicijnen. Een warm bad, douche of massage kan verlichting geven. Ook de manier van ademhalen tijdens de weeën kan de pijn draaglijker maken. Mocht dit niet voldoende zijn, of heeft u van tevoren al besloten pijnstilling via medicijnen te willen, dan heeft u de keus tussen:

• epidurale analgesie (ruggenprik);
• remifentanil via een infuuspomp
  
  

Epidurale analgesie (ruggenprik)

Via een ruggenprik krijgt u een pijnstillend middel toegediend. Dit is niet schadelijk voor het kind. De ruggenprik wordt gegeven door de anesthesioloog. In het Slingeland Ziekenhuis is een ruggenprik altijd mogelijk, dat wil zeggen 24 uur per dag, 7 dagen per week. Wel moet worden opgemerkt dat de anesthesioloog niet altijd direct kan komen, bijvoorbeeld wanneer deze met een spoedgeval bezig is en niet weg kan van de operatiekamer.
Voor een ruggenprik wordt eerst de huid op de rug verdoofd. Daarna wordt een dunne katheter ingebracht in de rug. Via de katheter krijgt u gedurende de hele bevalling pijnstilling. Na de bevalling wordt de katheter weer verwijderd.
Er worden voor een ruggenprik enkele voorzorgsmaatregelen genomen. U krijgt extra vocht toegediend door een infuus om lage bloeddruk te voorkomen. Verder wordt een blaaskatheter ingebracht om uw blaas leeg te houden. U hebt namelijk geen gevoel meer in het onderste gedeelte van uw lichaam en weet dus ook niet of uw blaas vol is.
Uw hartslag en bloeddruk en de hartslag van het kind worden zorgvuldig gecontroleerd met speciale bewakingsapparatuur. Een lage bloeddruk kan een lage hartslag bij de baby veroorzaken en wordt direct behandeld.

Bijwerkingen van de ruggenprik

Een ruggenprik is een veilige manier van pijnstilling. Toch kunnen er bijwerkingen optreden:

• Minder gevoel in uw benen, waardoor u tijdens de bevalling niet kunt lopen. U moet dan op bed blijven.
• Stijging van de lichaamstemperatuur. Het kan dan lastig zijn om te bepalen of u koorts hebt door een infectie of door de ruggenprik. Ook de baby kan koorts hebben direct na de bevalling. Het kind zal dan in sommige gevallen extra bewaking nodig hebben en naar de couveuseafdeling gaan.
• Het persen kan langer duren.
• U kunt jeuk krijgen.
• Een klein aantal vrouwen heeft last van hoofdpijn na de bevalling.

Remifentanil

Remifentanil is een medicijn dat op morfine lijkt en sinds 2005 wordt gebruikt voor de bestrijding van pijn tijdens de bevalling.  Hrt middel is officieel niet geregsitreerd voor gebruik tijdens de bevalling (het zogenaamde off-label gebruik). Voor zover bekend kan remifentanil veilig gebruikt worden. Via een infuus wordt het medicijn toegedient. Het grote voordeel van dit medicijn is dat u zelf controle heeft over de pijnbestrijding. Er zit een pompje vast aan het infuus. Dit pompje zorgt ervoor dat u zelf met een druk op de knop de hoeveelheid pijnstilling kunt bepalen. Het is niet mogelijk om een overdosis toe te dienen, het pompje staat zo afgesteld dat dit onmogelijk is.

Voor- en nadelen

Remifentanil werkt snel, al na 1 minuut, en heeft een zeer korte afbraaktijd. Het middel is snel uit weer uit het lichaam. Remifentanil werkt minder goed dan een ruggenprik en na 4 uur begint het effect mogelijk minder te worden. Bij de keuze welke methode van pijnstilling het meest effectief zal zijn, wordt hier rekening mee gehouden.
Een nadeel van remifentanil is dat iemand zich suf, slaperig of duizelig kan voelen en hierdoor vaker op bed blijft liggen. Een andere bijwerking die kan optreden is een verlaging van het zuurstofgehalte in het bloed, wat snel verholpen kan worden door extra zuurstof te geven via een kapje op uw neus en mond. Of door de toediening van remifentanil te stoppen of de dosering te verlagen. Omdat de ademhaling trager kan worden, blijft een verloskundige of gynaecoloog de eerste 30 minuten op de kamer aanwezig. Als er een reden is om geen ruggenprik te mogen of kunnen krijgen, kan remifentanil een goede keus zijn.

Meer informatie over pijnstilling tijdens de bevalling vindt u op de website degynaecoloog.nl